Εκτύπωση

Χαιρετισμός του κ. Κωνσταντίνου Ηροδότου, Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Τραπεζών


 

Λευκωσία, 12 Ιουνίου 2019

 

Είναι με ιδιαίτερη τιμή που αποδέχτηκα την πρόσκληση να απευθύνω χαιρετισμό στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Τραπεζών, ενός συνδέσμου με αξιόλογη συμβολή στη λειτουργία του τραπεζικού μας συστήματος και της οικονομίας μας γενικότερα. Σας ευχαριστώ γιατί μου δίδετε έτσι την ευκαιρία να ξεκινήσω άλλη μια καινούργια τακτική ως Διοικητής της ΚΤΚ και να προβώ σε μια σύντομη ενημέρωση σε σχέση με τις  αποφάσεις νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ που πήραμε την προηγούμενη βδομάδα στο ΔΣ της Τράπεζας αλλά και να εκφράσω σε συντομία τις απόψεις μου για τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου.

Με βάση την οικονομική και νομισματική ανάλυση των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ, το Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας διεξήγε μια ενδελεχή αξιολόγηση της οικονομικής κατάστασης και των προοπτικών του πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ. Με βάση αυτή την αξιολόγηση και στο πλαίσιο της διασφάλισης του στόχου της σταθερότητας των τιμών, το Διοικητικό Συμβούλιο έλαβε τις ακόλουθες αποφάσεις:

Πρώτον, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα στα σημερινά τους επίπεδα, τουλάχιστον μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2020 και για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχιση της διαρκούς σύγκλισης του πληθωρισμού προς επίπεδα κάτω αλλά πλησίον του 2%, μεσοπρόθεσμα.

Δεύτερον, το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP) κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία θα αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και για όσο χρονικό διάστημα χρειαστεί για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας και ενός διευκολυντικού, σε μεγάλο βαθμό, χαρακτήρα της νομισματικής πολιτικής.

Τρίτον,  αποφασίστηκαν και ανακοινώθηκαν οι λεπτομέρειες διενέργειας της νέας σειράς τριμηνιαίων στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (TLTRO III). Μέσω αυτών η ΕΚΤ επιθυμεί να στηρίξει περαιτέρω τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.

Παρά τις κάπως καλύτερες από τις αναμενόμενες οικονομικές επιδόσεις στη ζώνη του ευρώ για το πρώτο τρίμηνο του έτους, αυτές δεν θεωρούνται διατηρήσιμες  και σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες πληροφορίες οι αντιξοότητες σε παγκόσμιο επίπεδο συνεχίζουν να επηρεάζουν αρνητικά τις προοπτικές στη ζώνη του ευρώ. Η παρατεταμένη αβεβαιότητα, που σχετίζεται με γεωπολιτικούς παράγοντες, με την αυξανόμενη απειλή του προστατευτισμού και με ευπάθειες σε αναδυόμενες αγορές, επηρεάζει το οικονομικό κλίμα.

Την ίδια στιγμή, η περαιτέρω αύξηση της απασχόλησης και των μισθών συνεχίζει να στηρίζει την ανθεκτικότητα της οικονομίας της ζώνης του ευρώ αλλά και τον σταδιακά αυξανόμενο πληθωρισμό. Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι αποφασισμένο να δράσει σε περίπτωση δυσμενών και απρόβλεπτων εξελίξεων και είναι έτοιμο να προσαρμόσει καταλλήλως όλα τα μέσα που διαθέτει, για να εξασφαλιστεί ο στόχος αυτός.

Με βάση αυτό το οικονομικό περιβάλλον, όπως διαμορφώνεται στη ζώνη του ευρώ και που χαρακτηρίζεται από παρατεταμένης διάρκειας αβεβαιότητα, καλείται να διαμορφώσει τα περαιτέρω βήματά του και το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου. Το τραπεζικό σύστημα οφείλει πλέον να προσαρμόζεται έγκαιρα στις υφιστάμενες αλλά και διαφαινόμενες συνθήκες που επικρατούν στις διεθνείς αγορές και όχι απλώς να διαχειρίζεται εκ των υστέρων τις όποιες συνέπειες απορρέουν από τις ραγδαία διαμορφούμενες εξελίξεις. Θα πρέπει δηλαδή να υιοθετήσουμε κουλτούρα πρόληψης και αποτροπής και όχι αντίδρασης (prevention and not reaction). Παραφράζοντας τον Αϊνστάιν, οι έξυπνοι άνθρωποι λύνουν προβλήματα. Οι σοφοί τα προλαμβάνουν και τα αποφεύγουν. “A clever person solves a problem. A wise person avoids it”.

Τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα θα πρέπει συνεχώς, να προβλέπουν, να προετοιμάζονται και να προνοούν, ιδιαίτερα στις συνθήκες αβεβαιότητας που επικρατούν σήμερα διεθνώς. Σε αυτό το πλαίσιο, ο προγραμματισμός διαχείρισης είτε των ΜΕΧ είτε των στρατηγικών σχεδιασμών του κάθε τραπεζικού ιδρύματος πρέπει να γίνεται με βάση τις αναμενόμενες αλλαγές στην Ευρωζώνη, τις προβλέψεις και ανησυχίες των αγορών και τον πιθανό επηρεασμό των στρατηγικών σχεδιασμών του κάθε ιδρύματος. Θα ήθελα επίσης να επαναλάβω το μήνυμα που έχω ήδη δώσει, πως οι τράπεζες θα πρέπει να επενδύουν στην εκπαίδευση του προσωπικού και στις κατάλληλες τεχνολογίες, ώστε, μεταξύ άλλων, να γίνει πιο αποτελεσματική η καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, αλλά, ταυτόχρονα να μειωθούν και οι όποιες αρνητικές επιπτώσεις δημιουργούνται στις νόμιμες δραστηριότητες.

Η προσπάθεια καταπολέμησης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος μέσω οδηγιών (AML) δεν πρέπει να επηρεάζει την έγκαιρη και ομαλή διεκπεραίωση των νόμιμων συναλλαγών. Καθυστερήσεις ή απόρριψη νόμιμων συναλλαγών για τη χώρα ενδεχομένως να σημαίνει μόνο δημιουργία καταθέσεων και δυστυχώς κόστος. Ταυτόχρονα όμως,  η πρόκληση της κερδοφορίας που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες  δεν πρέπει να είναι το μοναδικό τους κίνητρο. Πρέπει να βλέπουν το μακροχρόνιο όφελος της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης. 

Γενικότερα όμως, θα ήθελα να τονίσω ότι στην προσπάθεια καταπολέμησης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και της αποκατάστασης του ονόματος της Κύπρου, έχει γίνει σημαντική πρόοδος, η οποία αναγνωρίζεται διεθνώς, και η προσπάθεια θα πρέπει να συνεχιστεί αμείωτη. Τόσο η ΚΤΚ, όσο και ο Σύνδεσμος Τραπεζών, έχουν δυναμικά συμβάλει προς την κατεύθυνση αυτή.

Όσον αφορά τα ΜΕΔ, είναι γεγονός ότι με τις τροποποιήσεις που έγιναν στο νομικό πλαίσιο για αντιμετώπιση των ΜΕΔ το καλοκαίρι του 2018, οι τράπεζες έχουν για πρώτη φορά στη διάθεσή τους όλα τα εργαλεία για αντιμετώπιση του προβλήματος, ενώ πλέον υπάρχει και η βάση (blueprint) για την πώληση δανείων μέσω της έγκρισης της σημαντικής μεταφοράς κινδύνου από την ΕΚΤ στο πλαίσιο της συναλλαγής της Τράπεζας Κύπρου. Συνολικά, το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), μετά την πώληση του πακέτου ΜΕΔ €2,8 δισ. από την Τράπεζα Κύπρου υποχώρησε στα €11 δισ. από €28 δις που ήταν στη κορύφωσή τους.

Ωστόσο, ας μην μας διαφεύγει το γεγονός πως η πώληση των ΜΕΔ από τις τράπεζες, μειώνει μεν το ποσοστό τους στον τραπεζικό σύστημα, αλλά δεν τα «εξαφανίζει» από το ιδιωτικό χρέος και το σύνολο της οικονομίας. Επομένως, πέραν της πώλησης δανείων, θα πρέπει οι τράπεζες αλλά και οι πλατφόρμες διαχείρισης να συγκεντρώνονται κυρίως και στην σωστή και αποδοτικότερη αναδιάρθρωση τους, η οποία αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τα νοικοκυριά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και την οικονομία ως σύνολο.

Τελειώνοντας αυτό το σύντομο χαιρετισμό, θα ήθελα να διαβεβαιώσω για άλλη μια φορά πως η ΚΤΚ θα συνεχίσει σταθερά να εργάζεται για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στη χώρα μας και να συμβάλει με όσα μέσα διαθέτει στην καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει το τραπεζικό σύστημα και γενικότερα η οικονομία του τόπου. Επίσης, αν και ήδη ενδυναμώθηκε η επικοινωνία μεταξύ τραπεζών και Διοικητή και ΚΤΚ γενικότερα, αυτή η επικοινωνία θα ενισχυθεί με οργανωμένο και επίσημο τρόπο, έτσι ώστε να συμβάλουμε μέσω των κανονισμών, της εποπτείας αλλά και της επικοινωνίας στη σωστή αντιμετώπιση των προκλήσεων και στη συνέχιση της προόδου που έχει επιτευχθεί.