Ο όρος ΙΒΑΝ σχηματίζεται από τα αρχικά των λέξεων International Bank Account Number που στα Ελληνικά έχει μεταφραστεί ως Διεθνής Τραπεζικός Αριθμός Λογαριασμού.
Το πρότυπο International Bank Account Number (IBAN) δημιουργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τραπεζικών Προτύπων (European Committee for Banking Standards ή ECBS) και από τον Διεθνή Οργανισμό Προτύπων (International Organisation for Standardisation ISO).
Ο ΙΒΑΝ είναι μια σειρά αλφαριθμητικών χαρακτήρων που προσδιορίζει μοναδικά το λογαριασμό ενός πελάτη σε μια τράπεζα οπουδήποτε στον κόσμο. Ο ΙΒΑΝ έχει μέγιστο αριθμό 34 αλφαριθμητικών χαρακτήρων.
Στόχος του ΙΒΑΝ είναι η διευκόλυνση της αυτόματης διεκπεραίωσης διασυνοριακών μεταφορών κεφαλαίων, με τη διασφάλιση της σωστής μετάδοσης του Αριθμού Λογαριασμού περιορίζοντας τη χειρωνακτική επέμβαση και τα λάθη.
Ο Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 924/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Σεπτεμβρίου για τις διασυνοριακές πληρωμές στην Κοινότητα και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2560/2001 απαιτεί από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών όπως διαβιβάζουν στο χρήστη υπηρεσιών πληρωμής, το διεθνή αριθμό τραπεζικού λογαριασμού του ΙΒΑΝ ως επίσης και τον κωδικό αναγνώρισης της τράπεζάς του BIC (Bank Identifier Code), με σκοπό να βελτιωθεί η διεκπεραίωση των διασυνοριακών πληρωμών σε ευρώ όσον αφορά κόστος, ταχύτητα και ποιότητα των συναλλαγών.
Με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόσθηκαν πλήρως οι πρόνοιες του πιο πάνω Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορούν τις διασυνοριακές πληρωμές σε ευρώ. Η Κεντρική Τράπεζα έχει ετοιμάσει, σε συνεργασία με τις τράπεζες, εγχειρίδιο εφαρμογής του προτύπου ΙΒΑΝ στην Κύπρο. Το κυπριακό ΙΒΑΝ, το οποίο καταχωρήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τραπεζικών Προτύπων, τέθηκε σε εφαρμογή από όλα τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα από 1 Απριλίου, 2004.Το πρότυπο ΙΒΑΝ στην ηλεκτρονική του μορφή στην Κύπρο αποτελείται από 28 αλφαριθμητικούς συνεχόμενους χαρακτήρες και η δομή του περιέχει τα ακόλουθα διαδοχικά μέρη:
CYDDTTTKKKKKXXXXXXXXXXXXXXXX
Όπου:
CY = Κώδικας Χώρας
DD = Ψηφία Ελέγχου
TTΤ = Κωδικός Αναγνώρισης Πιστωτικού Ιδρύματος
ΚΚΚΚΚ = Κωδικός Αναγνώρισης Καταστήματος
ΧΧΧ......Χ = Αριθμός Λογαριασμού Πελάτη
Επιπρόσθετες πληροφορίες για την εφαρμογή του ΙΒΑΝ στην Κύπρο είναι διαθέσιμες στα πιο κάτω έγγραφα/εγχειρίδια:-
- Ενημερωτικό φυλλάδιο ΙΒΑΝ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑΔΙΟ
- Εγχειρίδιο Τυποποίησης και εφαρμογής στην Κύπρο του Διεθνούς Αριθμού Τραπεζικού Λογαριασμού ΙΒΑΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ. Προκειμένου να εναρμονιστεί με το νέο Ευρωπαϊκό νομοθετικό και κανονιστικό καθεστώς όσον αφορά πληρωμές, το εγχειρίδιο θα πρέπει να διαβάζεται με την πιο κάτω τροποποίηση:
Οι όροι: "πιστωτικό ίδρυμα" και "τράπεζα" αντικαθίστανται από τον όρο: "πάροχος υπηρεσιών πληρωμών" και οι όροι "τραπεζική" και "τραπεζικός λογαριασμός" τροποποιούνται αναλόγως.
Κατά συνέπεια το πρότυπο ΙΒΑΝ μπορεί να εφαρμοστεί όχι μόνο από τράπεζες, αλλά και από ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος και ιδρύματα πληρωμών.
- Κυπριακό αρχείο κωδικών των Τραπεζών και των υποκαταστημάτων τους (Αγγλική Έκδοση). ΑΡΧΕΙΟ ΚΩΔΙΚΩΝ
- Απόσπασμα από την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τραπεζικών Προτύπων (ECBS) “Register of European Account Numbers” ημερομηνίας Ιούνιος, 2005. (Αγγλική έκδοση) ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΈΚΘΕΣΗΣ
Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα της ECBS
Μετατροπή βασικού αριθμού λογαριασμού σε ΙΒΑΝ
Οι τράπεζες προσφέρουν εργαλεία μετατροπής βασικού αριθμού λογαριασμού σε ΙΒΑΝ στις ιστοσελίδες τους. Τα εργαλεία αυτά είναι προσβάσιμα και μέσω της ιστοσελίδας του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου ( http://acb.com.cy/iban-converter/ ).
Αντιστοίχιση του κωδικού BIC με τον IBAN στην Κύπρο
Σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 260/2012, καταργείται από 1/2/2016 η υποχρέωση των χρηστών υπηρεσιών πληρωμών να παρέχουν τον κωδικό αναγνώρισης της επιχείρησης BIC (Business Identifier Code) του φορέα παροχής υπηρεσιών πληρωμών του δικαιούχου, κατά την εκτέλεση πράξης πληρωμής μέσω μεταφοράς πίστωσης ή άμεσης χρέωσης. Οι χρήστες υπηρεσιών πληρωμών, από 1/2/2016 γνωστοποιούν στον οικείο τους πάροχο υπηρεσιών πληρωμών, μόνο τον IBAN (International Bank Account Number) του δικαιούχου.
Για τον σκοπό αυτό και προς ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου, οι κωδικοί BIC των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών στην Κύπρο καθώς και οι αντίστοιχοι ΚΑΠΙ (Κωδικοί Αναγνώρισης Πιστωτικού Ιδρύματος) που εμφανίζονται στις θέσεις 5 έως 7 ενός IBAN στην Κύπρο, περιλαμβάνονται στον ακόλουθο πίνακα. Αντιστοίχιση του κωδικού BIC με τον ΙΒΑΝ στην Κύπρο