ΕΝΙΑΙΟΣ ΕΠΟΠΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 2014 (Έλεγχος Ποιότητας Στοιχείων Ενεργητικού & Άσκηση Προσομοίωσης Ακραίων Καταστάσεων)
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΟΥ 2014
Η συνολική αξιολόγηση των σημαντικών κυπριακών πιστωτικών ιδρυμάτων (Τράπεζα Κύπρου, Ελληνική Τράπεζα, Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα και RCB Bank) διενεργήθηκε στo πλαίσιo της συνολικής αξιολόγησης 130 τραπεζών της Ευρωζώνης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) σε συνεργασία με τις εθνικές εποπτικές Aρχές. Η άσκηση συνολικής αξιολόγησης αποτελείτο από δύο κύριες φάσεις[1]:
1) Τον έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών (AQR)
2) Την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test)
Οι στόχοι της συνολικής αξιολόγησης, που έγινε στo πλαίσιο της προετοιμασίας για την ανάληψη της άμεσης εποπτείας των σημαντικών τραπεζών της ευρωζώνης από την ΕΚΤ από τις 4 Νοεμβρίου 2014, είναι:
- Διαφάνεια: Η βελτίωση της διαφάνειας μέσα από τη βελτιστοποίηση της ποιότητας των διαθέσιμων πληροφοριών για την οικονομική κατάσταση της κάθε τράπεζας.
- Διορθωτικά μέτρα: Η ενδυνάμωση των ισολογισμών των τραπεζών με την λήψη διορθωτικών μέτρων για την αντιμετώπιση των τυχόν προβλημάτων που θα εντοπιστούν μέσα από την συνολική αξιολόγηση.
- Εμπιστοσύνη: Η ενίσχυση της εμπιστοσύνης στις τράπεζες με τη διασφάλιση ότι, μετά τη λήψη των απαραίτητων διορθωτικών μέτρων, οι τράπεζες θα είναι υγιείς και αξιόπιστες.
Φάση 1: Έλεγχος ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (AQR)
Ο κύριος στόχος της πρώτης φάσης ήταν η αξιολόγηση της αξίας των δανειακών χαρτοφυλακίων και των εξασφαλίσεων τους καθώς επίσης και των αντίστοιχων προβλέψεων - δηλαδή των ζημιών που προκύπτουν από το σύνολο του δανειακού χαρτοφυλακίου κατά την 31ην Δεκεμβρίου 2013, παρέχοντας παράλληλα και το σημείο εκκίνησης για την άσκηση ακραίων καταστάσεων. Η άσκηση έγινε στη βάση κοινής μεθοδολογίας και εναρμονισμένων ορισμών. Η έκταση της ήταν άνευ προηγουμένου παρέχοντας ένα εκτενή έλεγχο της ευρωστίας των τραπεζών που θα τεθούν κάτω από την άμεση εποπτεία της ΕΚΤ. Με την ολοκλήρωση της άσκησης ελέγχου ποιότητας στοιχείων ενεργητικού οι τράπεζες θα πρέπει να τηρούν ποσοστό κεφαλαίων (Common Equity Tier 1) τουλάχιστον ίσο με 8%.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα κεφαλαιακά αποθέματα των κυπριακών πιστωτικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένων των κεφαλαιοποιήσεων που ήδη πραγματοποιήθηκαν ή ανακοινώθηκαν το 2014, υπερκαλύπτουν τις κεφαλαιακές ανάγκες που προκύπτουν από αυτή την άσκηση.
Φάση 2: Άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (Stress test)
Ο κύριος στόχος της δεύτερης φάσης (συγκεκριμένα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων) ήταν η προσομοίωση της κεφαλαιακής κατάστασης των τραπεζών βάσει δύο τριετών μακροοικονομικών σεναρίων: του βασικού σεναρίου και του ακραίου σεναρίου. Με βάση το βασικό σενάριο οι τράπεζες θα πρέπει να τηρούν κατά την τριετή περίοδο ελάχιστο δείκτη κεφαλαίων (Common Equity Tier 1) ίσο με 8% ενώ στο ακραίο σενάριο 5,5%. Η υπό αναφορά φάση διενεργήθηκε σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ).
Σκοπός του βασικού σεναρίου της άσκησης ήταν να εκτιμηθεί κατά πόσον τα υφιστάμενα κεφαλαιακά αποθέματα των τραπεζών είναι επαρκή σε ένα τριετές μακροοικονομικό περιβάλλον που κατά μεγάλο βαθμό συνάδει με τις παρούσες μακροοικονομικές προβλέψεις.
Τα αποτελέσματα του βασικού σεναρίου της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, αφού υπολογισθούν κεφαλαιοποιήσεις που ήδη πραγματοποιήθηκαν ή ανακοινώθηκαν το 2014, καταδεικνύουν ότι καμία Κυπριακή τράπεζα δεν χρειάζεται επιπλέον κεφάλαια.
Τέλος, το ακραίο σενάριο σχεδιάστηκε έτσι ώστε να εξετάσει τις αντοχές του τραπεζικού μας τομέα σε ακραίες μακροοικονομικές συνθήκες τριετούς διάρκειας.
Ακόμα και κάτω από αυτές τις ακραίες δυσμενείς μακροοικονομικές συνθήκες, αφού υπολογίσουμε τις κεφαλαιοποιήσεις που ήδη πραγματοποιήθηκαν ή ανακοινώθηκαν το 2014, ο τραπεζικός τομέας της Κύπρου παρουσιάζεται σε μεγάλο βαθμό επαρκώς κεφαλαιοποιημένος. Έχουν ήδη ληφθεί ή τροχοδρομηθεί μέτρα έτσι ώστε να καλυφθούν οι μικρές κεφαλαιακές ανάγκες που προκύπτουν.
Σημειώνεται ότι η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων δεν διεξήχθη για να προβλεφθούν επακριβώς οι μελλοντικοί οικονομικοί δείκτες αλλά να διαπιστωθούν οι αντοχές των τραπεζών κάτω από αρκετά συντηρητικές προβλέψεις.
Συνοπτικά αποτελέσματα:
Συνοπτικά τα αποτελέσματα που προκύπτουν μέσα από τη συνολική αξιολόγηση, αφού υπολογισθούν κεφαλαιοποιήσεις που ήδη πραγματοποιήθηκαν το 2014 παρουσιάζονται στον πιο κάτω πίνακα.
|
Όνομα Τράπεζας |
CET1 μετά τον έλεγχο ποιότητας στοιχείων (AQR) % |
CET1 μετά το βασικό σενάριο της άσκησης προσομοίωσης % |
CET1 μετά το ακραίο σενάριο της άσκησης προσομοίωσης % |
Πλεόνασμα / Έλλειμμα κεφαλαίων €εκ |
|
Τράπεζα Κύπρου |
11,5 |
11,6 |
5,8 |
81 |
|
Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα |
13,6 |
14,1 |
9,3 |
331 |
|
Ελληνική Τράπεζα |
7,4 |
8,4 |
1,7 |
(176) |
|
RCB (Cyprus) |
16,7 |
15,7 |
11,6 |
112 |
Όπως φαίνεται στον πιο πάνω πίνακα, στην περίπτωση της Ελληνικής Τράπεζας, παρουσιάζεται ένα μικρό έλλειμμα μετά την άντληση κεφαλαίων κατά το 2014. Το έλλειμμα αυτό θα υπερκαλυφθεί από τη μετατροπή μετατρέψιμων χρεογράφων και την έκδοση επιπρόσθετου μετοχικού κεφαλαίου.
Όποιες τράπεζες παρουσιάζουν τυχόν καθαρά κεφαλαιακά ελλείμματα μέσα από την συνολική αξιολόγηση έχουν προθεσμία δύο βδομάδων να υποβάλουν σχέδια κάλυψης των αναγκών αυτών . Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, το ΔΣ της Ελληνικής Τράπεζας προτίθεται να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου αφού λάβει υπόψη τα αποτελέσματα της συνολικής αξιολόγησης. Για τα υπόλοιπα πιστωτικά ιδρύματα, και αφού ληφθούν υπόψη οι κεφαλαιοποιήσεις που έγιναν εντός του 2014, δεν προκύπτουν επιπρόσθετες ανάγκες.
Τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα θετικά για την Κυπριακή οικονομία, καθώς δείχνουν ότι οι ενέργειες που έγιναν εντός του 2014 αλλά και όλες οι προσπάθειες και ενέργειες για ενίσχυση του τραπεζικού τομέα ήταν πέραν από ικανοποιητικές. Τα αποτελέσματα της άσκησης αναμένεται ότι θα συμβάλουν στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταθετών στα Κυπριακά πιστωτικά ιδρύματα τα οποία στη συνέχεια θα μπορέσουν να συμβάλουν στην προσπάθεια ανάπτυξης της οικονομίας. Αναμένεται επίσης ότι η ενίσχυση της εμπιστοσύνης θα δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την άρση των τελευταίων περιοριστικών μέτρων στη διακίνηση κεφαλαίων.
Πολύ σημαντικό γεγονός είναι ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί και θα παραμείνει ως απόθεμα, το €1δις που υπάρχει στο Πρόγραμμα Στήριξης της Κυπριακής οικονομίας από τους διεθνείς δανειστές της, το οποίο προοριζόταν για κάλυψη κεφαλαιακών αναγκών του κυπριακού τραπεζικού συστήματος. Συνεπώς το δημόσιο χρέος θα είναι κατά €1δις χαμηλότερο από ότι προβλεπόταν βάσει του μνημονίου συναντίληψης που υπογράφηκε με τους διεθνείς δανειστές.
Εκτενείς λεπτομέρειες όσον αφορά τα αποτελέσματα της άσκησης ανά τράπεζα, καθώς και επιπρόσθετη πληροφόρηση για τους ισολογισμούς των τραπεζών, έχουν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ και αναπαράγονται πιο κάτω.
Σημειώνεται ότι η άσκηση αυτή έχει πραγματοποιηθεί βάσει μεθοδολογίας της ΕΚΤ για τον έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και βάσει μεθοδολογίας της ΕΑΤ (Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών) όσον αφορά την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων. Λεπτομέρειες υπάρχουν αναρτημένες στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ (http://www.ecb.europa.eu/ssm/assessment/html/index.en.html) και στην ιστοσελίδα της ΕΑΤ (https://www.eba.europa.eu/-/eba-publishes-common-methodology-and-scenario-for-2014-eu-banks-stress-test). Σε κάθε στάδιο της άσκησης υπήρχε ενδελεχής έλεγχος από κλιμάκια της ΕΚΤ με στόχο να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των υπολογισμών. Η συνολική έκθεση των αποτελεσμάτων για όλες τις τράπεζες που συμμετείχαν στην άσκηση καθώς και αναλυτικά αποτελέσματα για κάθε τράπεζα έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ (http://www.ecb.europa.eu/ssm/assessment) και της ΕΑΤ (https://www.eba.europa.eu).
[1] Στην Φάση 1 (έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού) συμπεριλήφθησαν οι Τράπεζα Κύπρου, Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα, και Ελληνική Τράπεζα. Στη φάση 2 (stress test) έλαβαν μέρος η Τράπεζα Κύπρου, Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα, Ελληνική Τράπεζα και RCB Bank.
Αποτελέσματα Τράπεζας Κύπρου Δημόσιας Εταιρείας Λτδ
Αποτελέσματα Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζα Λτδ
Αποτελέσματα Ελληνικής Τράπεζας Δημόσιας Εταιρείας Λτδ
Αποτελέσματα RCB Bank Ltd